islamkingdomfacebook islamkingdomtwitte islamkingdomyoutube islamkingdomTelegram


نماز استسقا و طلب باران


5338
شرح
خشکسالي وقحطي نشان? دوري مردم از اطاعت الله است، و نيزنشان? آشکاري است بر انجام محرمات الله تعالي. معصيت ونافرماني الله متعال شر را جلب مي کند و برکت را از بين مي برد، و از رحمت الله به بندگانش آنست که نمازطلب باران را براي آنها مشروع نموده است، که به سوي پروردگارشان باز مي گردند، و به او توسل مي جويند تا خشکسالي وقحطي را از ايشان دفع کند وباران رحمتش را بر بندگانش نازل کند
خطبۀ اول

الحمد لله و الحمد لله الكريم الوهاب و الغفور التواب و أجزل للطائعين الثواب و وأنذر العاصي من شديد العقاب و يجتبي إليه من يشاء ويهدي إليه من أناب و أحمده على نعمه التي فاضت على ذرات التراب وقطرات السحاب و وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له و شهادة تنجي من العذاب و وتدخل قائلها دار السلام بغير حساب و وأشهد أن نبينا وسيدنا محمدًا عبده ورسوله و أرسله بأسمح دين وأفصح كتاب و فرض الفرائض وسن السنن وبين الآداب و صلى الله عليه وعلى آله وأصحابه خير آل وأكرم أصحاب.

أمّا بعد:

فاتقوا الله عبادَ الله في الموارد والمصادِر و فتقواه خيرُ ما أعِدَّ لليومِ الآخر و والمتّقِي هو المنتصر والظافِر و ( وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْرًا 4 ) [الطلاق: 4]

بعد ازحمد وثنای پروردگار وسفارش به تقوای الله ذو الجلال ؛ خود وشما را به طاعت الله توصيه ميكنم چونکه تقوی راز موفقیت تمامی امورست والله متعال درباره اهل کتاب می فرماید:

ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ( وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْكِتَابِ آَمَنُوا وَاتَّقَوْا لَكَفَّرْنَا عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَأَدْخَلْنَاهُمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ 65 وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ وَكَثِيرٌ مِنْهُمْ سَاءَ مَا يَعْمَلُونَ 66 ) [المائدة:65 - 66]

«اگر اهل کتاب ( اعم از مسيحيان ويهوديان و بجاي دشمني وتباهکاري و به اسلام بگروند و) ايمان بياورند وپرهيزگاري (تقوي) پيشه کنند و گناهانشان را مي زدایيم (و زشتيها وگذشته ايشان را مي بخشيم) وآنان را به باغهاي پرنعمت بهشت داخل مي سازيم. واگر آنان به تورات وانجيل ( اصلي ودست نخورده ) وبدانچه که از سوي پروردگارشان ( به نام قرآن ) بر آنان نازل شده است عمل بکنند ( ودر ميان خود قوانين الهي را پياده کنند وبر پاي دارند) از بالاي سر خود واز زير پاي خود ( واز هر سو و غرق در نعمت شده واز آسمان وزمين ) روزي خواهند خورد.»

مومنان نمازگزار و در این آیه و قاعده ايماني بزرگي به ميان مي آيد و قاعده اي که بيان مي دارد اقامه دين الله در جهان وا ستوار وپابرجا داشتن آن در ميان مردمان و مساوي است با صلاح وفلاح وکسب سعادت در زندگي مومنان و هم در اين جهان وهم در آن جهان . ميان دين ودنيا و واين جهان وآن جهان فرقي وفاصله اي نيست . وآیين اسلام برنامه واحدي براي دنيا وآخرت و ودنيا ودين است.

ابن عباس رضی الله عنهما می فرمایند که رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم فرمودند: «من لزم الاستغفار جعل الله له من كل ضيق مخرجاً و ومن كل هم فرجاً و ورزقه من حيث لا يحتسب». رواه أبو داود (1518) وابن ماجه (3819) و وأحمد في «المسند» (1/248)

«کسی که زیاد استغفار بگوید و الله برای هرگرفتاریش راه رهایی قرار می دهد واز هر آن چه که او را آزار می دهد و آزاد و ورزق وروزی از راه هایی بر او سرازیر می شود که نه به فکر ونه به ذهن اوخطور کرده است»

وهمچنین الله متعال در سورة هود میفرمایند: ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ( وَيَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَى قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ 52 ) [هود: 52]

«اي قوم من! از پروردگارتان آمرزش ( گناهان ولغزشهايتان ) را بطلبيد وبه سوي او برگرديد تا آسمان را بر شما ريزنده وبارنده کند ( وباران وبرکات آن را بر شما پياپي وفراوان گرداند) ونيرویي بر نيرويتان (و عزّت وشکوهي بر عزّت وشکوهتان ) بيفز ايد. ( اي قوم من ! از حقّ وحقيقت ) و بزهکارانه روي برنتابيد ( وبر گناه مصمّم ومصر نشويد).»

والله تعالی در سورة اعراف چه زیبا می فرماید ( وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آَمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ 96 ) [الأعراف: 96]

«اگر مردمان شهرها وآباديها ( به الله وانبياء ) ايمان مي آوردند و( از کفر ومعاصي ) پرهيز مي کردند و ( درگاه خيرات و) برکات آسمان وزمين را بر روي آنان مي گشوديم ( واز بلايا وآفات به دورشان مي داشتيم ) ولي آنان به تکذيب ( پيغمبران وانکار حقائق ) پرداختند وما هم ايشان را به کيفر اعمالشان گرفتار ومجازات نموديم ( وعبرت جهانيانشان کرديم» .

برادران عزیز و برخي از ملّتها را مي بينيم که مي گويند: ما مسلمان هستيم در حالیکه از لحاظ رزق وروزي کاملاً در تنگنا قرار دارند. جز خشکسالي وقحطي وهلاک ونابودي و چیز دیگری نصیب وبهره ايشان نيست . ملّتهاي ديگري را مي بينيم که نه مؤمن ونه متّقي هستند و امّا درهاي رزق وروزي قدرت وقوّت ونفوذ ونصرت و به رويشان باز است پس اینجا سئوال پیش میاد که : کجا است سنّتي که تخلّف ناپذير است؟

اما نه و دوستان گرامی! این تنها ظاهر قضیه می باشد وحقیقت امر چیز دیگری است که ما از آن غافلیم.

قطعاً آناني که مي گويند: ما مسلمان هستيم ونه مؤمن هستند ونه متّقي ! ايشان بندگي خود را براي الله پاک وخالص نمي نمايند و ودر واقعيّت زندگي خود و لا اله الا الله را پياده نمي کنند.

ایشان گردنهای خود را در برابر قبرها ومزارهای اولیاء وصالحان ونیز در برابر پیران ومرشدان فرود آورده وبرايشان کرنش مي برند واز ايشان فرمانبرداري مي نمايند. آنان هم بر ايشان خدایي کرده و وقوانين وضع مي کنند و وارزشها ومعيارها وآداب ورسوم تعيين مي نمايند اين گونه افراد مؤمن نيستند.

زیرا مؤمن تنها بنده ومطیع وخاضع وفرمانبردار الله است وبس و آن روز که نياکان ما و مسلمان حقیقی بودند و دنيا در برابرشان کرنش برد و وبرکات آسمان وزمين براي آنان سرازیر گشت و ووعده الله متعال تحقق یافت.

شاعر شیرین سخن چه زیبا می سراید:

بنده از بی بصری بندگی آدم کرد *گوهری داشت ولی نذر قباد وجم کرد

یعنی از خوی غلامی ز سگان خوارتر است *من ندیدم که سگی پیش سگی سر خم کرد

امّا دوستان گرامی و آن کساني که درهای رزق وروزي با وجود بي ايماني وناپرهيزگاري به رويشان باز وگشوده شده است و اين امر در واقع سنّت الهی است : ( وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَبِيٍّ إِلَّا أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ 94 ثُمَّ بَدَّلْنَا مَكَانَ السَّيِّئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّى عَفَوْا وَقَالُوا قَدْ مَسَّ آَبَاءَنَا الضَّرَّاءُ وَالسَّرَّاءُ فَأَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ 95 ) [الأعراف: 94 - 95]

«و در هيچ شهرى پيامبرى نفرستاديم مگر آنكه مردمش را به سختى ورنج دچار ساختیم تا مگر (به اشتباه خود پی برده و) به پیشمانی وزارى درآيند سپس ( هنگامي که اين هشدارها وبيدارباشها در آنان اثر نگذاشت و ايشان را به فراواني نعمت وسلامت جسم وجان آزموديم و) بدي را به نيکي ( وبلا را به رفاه ) تبديل کرديم تا بدانجا که ( از لحاظ مال وفرزند) فزوني گرفتند و( به سبب ناداني مغرور شدند ولاف زنان ) گفتند: به پدران ونياکان ما هم خوشي وناخوشي وثروتمندي ومستمندي دست داده است- ( واين روزگار است که گاهي به انسان رو مي کند وگاهي پشت مي کند واصلاً سعادت وشقاوت ما در دست الله نيست !.»

برادران نمازگزار و این را بدانیم که معصیت الله شر وبدی به همراه دارد وخیر وبرکت را نابود می سازد و الله سبحانه وتعالی در سوره آل عمران آیة 135 و136 کنایه وار میگوید که گناه شر وبدی به همراه دارد وبازگشت به الله خیر وبرکت ( وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَنْ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ 135 ) [آل عمران: 135]

«و كساني كه چون دچار گناه ( كبيره اي ) شدند و يا ( با انجام گناه صغيره اي ) بر خويشتن ستم نمودند و به ياد الله مي افتند ( ووعده ووعيد وعقاب وثواب وجلالت وعظمت او را پيش چشم مي دارند وپشيمان مي گردند ) واز وی آمرزش گناهانشان را خواستار مي شوند - وبجز الله كيست كه گناهان را بيامرزد ؟ - وبا علم وآگاهي (بر زشتي كار ونهي ووعيد الله از آن ) بر آن چيزي كه انجام داده اند و پافشاري نمي كنند ( وبه تكرار گناه دست نمي زنند ) .

آن چنان پرهيزگاراني پاداششان آمرزش پروردگارشان وباغهاي ( بهشتي ) است كه در زير ( درختان ) آنها جويبارها روان است وجاودانه در آن ماندگارند و واين چه پاداش نيكي است كه بهره كساني مي گردد كه اهل عملند ( وفرمان الله را اطاعت می کنند ).»

دوستان عزیز و مسلمانان صدر اسلام وسه قرن طلایی اول وکسانی که بر راه وروش آنان بودند و این مفاهیم را به خوبی درک نموده وبه همین سبب همواره بر تقوی الهی مواظبت نموده ویکدیگر را به آن توصیه می نمودند. از یکی از علمای سلف نقل شده است که و میفرمود: وقتی نافرمانی الله می کردم آن را در رفتار همسر وحیوانم مشاهده مینمودم.

وامام ابن قیم _رحمت الله علیه_ برخی از پیامد های گناهان را بر می شمارد. او می فرماید : گناه ذلت در بر دارد و عقل را فاسد و غیرت را خاموش و وحیا را ازبین می برد و قلب را ضعیف و الله را فراموش ونعمت ها را نابود می کند وهمچنین قلب را مریض ولکه وپلیدی براو و چشم راکور و نفس را کوچک و برکت را نابود وترس ووحشت را در قلب بوجود می آورد. وقحطی یکی از نشانه های دوری بندگان از رحمت الله است. آنچنانکه الله متعال داستان پیامبر نوح علیه السلام با قومش را بازگو می نماید هنگامی که می فرماید: ( فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّارًا 10 يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا 11 وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا 12 مَا لَكُمْ لَا تَرْجُونَ لِلَّهِ وَقَارًا 13 ) [نوح:10 - 13]

«و بديشان گفتم: از پروردگار خويش طلب آمرزش کنيد که او بسيار آمرزنده است ( واگر چنين کنيد شما را مي بخشايد.) واز آسمان بارانهاي پرخير وبرکت را پياپي برايتان مي باراند و وبا اعطاء دارائي وفررندان و شما را کمک مي کند وياري مي دهد و وباغهاي سرسبز وفراوان بهره شما مي سازد و ورودبارهاي پرآب در اختيارتان مي گذارد. شما را چه شده است که به عظمت وشکوه الله معترف نیستید؟»

نمازگزاران عزیز و این تغییرات ناگهانی جهان که امروز شاهد آن هستیم اثرات گناه زیاد است. الله متعال می فرماید: ( ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُمْ بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ 41 ) [الروم: 41]

«(هميشه چنين بوده است كه ) تباهي وخرابي در دريا وخشكي به خاطر كارهائي پديدار گشته است كه مردمان انجام مي داده اند . بدين وسيله الله سزاي برخي از كارهائي را كه انسانها انجام مي دهند بديشان مي چشاند تا اين كه آنان ( بيدار شوند واز دست يازيدن به معاصي ) برگردند.»

قال أبو هريرة قال النبي: «لا تقوم الساعة حتى يقبض العلم وتكثر الزلازل ويتقارب الزمان وتظهر الفتن ويكثر الهرج وهو القتل حتى يكثر فيكم المال فيفيض» أخرجه البخاري

ابوهريره رضي الله عنه مي فرمايند كه رسول الله صلي الله عليه وسلم فرمودند قيامت برپا نمیشود تا اینکه علم گرفته شود وزلزله زیاد گردد و زمان بی برکت و فتنه ها آشکار وهرج ومرج وقتل کشتار فزونی یابد ومال در دستتان زیاد می شود»

لذا از وساوس نفس اماره خود وفتنه های روزگار به الله پناه می بریم آنچنانکه الله می فرماید:

( يُنَبَّأُ الْإِنْسَانُ يَوْمَئِذٍ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ 13 بَلِ الْإِنْسَانُ عَلَى نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ 14 وَلَوْ أَلْقَى مَعَاذِيرَهُ 15 ) [القيامة:13 - 15]

«در آن روز انسان را آگاه مي سازند از چيزهائي که پيشاپيش فرستاده است واز چيزهائي که برجاي گذاشته است . اصلا انسان بر نفس ودرون خویشتن آگاه است در حالي که ( به زبان ) عذرهائي براي ( دفاع از) خود مي آورد!» .

و در پایان خطبه اول گفته الله متعال ذو الجلال را به شما وخودم متذکر می شوم و ( اقْرَأْ كِتَابَكَ كَفَى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيبًا 14 )[الإسراء: 14] «بخوان نامهء اعمال خود را و امروز نفست بر خودت در حسابگری بسنده وكافي است» ونیز فرموده پیامبر صلى الله عليه وآله وسلم : »نعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سيئآت أعمالنا». از شرارت های خود وبدی کارهایمان به الله پناه می بریم .

بارك الله لي ولكم في القرآن العظيم ونفعني بما فيه من الآيات والذكر الحكيم و أقول قولي هذا و وأستغفر الله لي ولكم و فاستغفروه إنه هو الغفور الرحيم.

خطبۀ دوم

الحمد لله الرحيم التواب و غافر الذنب وقابل التوب شديد العقاب و الملك العزيز الوهاب و أحمد ربي وأشكره و وأتوب إليه وأستغفره و وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له يجتبي إليه من يشاء ويهدي إليه من أناب و وأشهد أن نبينا وسيدنا محمدًا عبده ورسوله و المخصوص من الرب بأفضل الكتاب و اللهم صلّ وسلم وبارك على عبدك ورسولك محمد و وعلى الآل والأصحاب.

أمّا بعد:

أما بعد: فاتقوا الله عباد الله؛ تفوزوا بمرضاته وجنته و وتنجوا من سخطه وعقوبته و يقول الله تعالى: ( فَأَمَّا مَنْ تَابَ وَآَمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَعَسَى أَنْ يَكُونَ مِنَ الْمُفْلِحِينَ 67 ) [القصص: 67]

بعد از حمد وثنای پروردگار خود وتمامی عزیزان نماز گزار را بار دیگر به تقوی سفارش می کنم .

برادران و خواهران گرامی همانگونه که مستحضر هستیید همگی ما برای ادای نماز استسقاء یعنی نماز طلب باران در این مکان جمع شده ایم که این نماز از سنت های رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم می باشد ودر روایات متعددی مشروعیت این نماز آمده است از آن جمله این روایات و روایت عبد الله ابن زید رضي الله عنه است. در این روایت آمده است که : أن النبي خرج إلى المصلى فاستسقى فاستقبل القبلة وقلب رداءه وصلى ركعتين»- أخرجه البخاري.

«رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم به سوی مصلی خارج شدند وطلب باران نمودند ورو به قبله کرده وردای خویش را برگرداند ودو رکعت نماز خواندند.»

وهمچنین صحابی جلیل القدر أنس ابن مالک رضی الله عنه میفرمایند: كان النبي لا يرفع يديه في شيء من دعائه إلا في الاستسقاء وإنه يرفع حتى يرى بياض إبطيه» اخرجه البخاری .

«رسول الله دست هایش را در هیچ یک از دعاهایش بالا نمی برد مگر در نماز استسقاء دستهایش را به حدی بالا می برد تا اینکه سفیدی زیر بغلش نمایان می گشت» وهمچنین این صحابی جلیل از رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم روایت می نماید که الله می فرماید: «ای فرزند آدم و اگر مرا بخوانید وامید شما فقط من باشم هرچه گناه داشته باشی می بخشم وهیچ پروایی ندارم و ای بنی آدم و اگر گناه شما به آسمانها برسد سپس از من طلب آمرزش کنی تو را می بخشم ای فرزند آدم و اگر با گناهانی به پری زمین به پیشم بیایی سپس مرا ملاقات کنی در حالی که هیچ شریکی برایم قائل نبودی با آمرزشی که به پری آن باشد به سوی تو خواهم آمد».

امام حسن بصری _رحمت الله علیه_ می فرماید: به کثرت ودر هر جا طلب آمرزش کنید و در خانه هایتان و بر سفره غذا و در راه و دربازار و در نشستن هایتان ودر هرکجا که هستید برای اینکه نمیدانید کجا آمرزش نازل می شود.

در یکی از روزها رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم روی منبر طلب باران نمودند و هنوز ایشان از منبر پایین نیامده بودند که و باران شروع به بارش کرد وهفت روز باران بارید تا اینکه مردم از زیادی باران نزد وی شکایت بردند وایشان دعا نمدند که : (اللهم حوالینا ولا علینا) یعنی: بارالها بر اطراف ما بفرست ونه بر ما.

آری دوستان گرامی هنگامی که رسول الله _صلى الله عليه وآله وسلم _ ویاران باوفایش صحابه گرامی ایشان به نماز طلب باران می شتافتند ودستهای خویش را به سوی الله عاجزانه دراز می نمودند هرگز الله متعال دستانشان را خالی رد نمی کرد بلکه دعای آنان اجابت شده ودنیا را باران رحمت الهی فرا می گرفت زیرا آنان با اطاعت از دستورات الله واجتناب نواهی وی وپایبندی به تقوا و سنت الهی را هرگز از یاد نمی بردند.

عباد الله و إن الله وملائكته يصلون على النبي يا أيها الذين آمنوا صلوا عليه وسلموا تسليما و وقد قال عليه الصلاة والسلام: ((من صلى علي صلاة واحدة صلى الله عليه بها عشرا)).

فصلوا وسلموا على سيد الأولين والآخرين وإمام المرسلين.

اللهم صل على محمد وعلى آل محمد كما صليت على إبراهيم وعلى آل إبراهيم إنك حميد مجيد و وبارك على محمد وعلى آل محمد كما باركت على إبراهيم وعلى آل إبراهيم إنك حميد مجيد و وسلم تسليما كثيرا . واقم الصلوه .